युक्रेनचे अध्यक्ष वोलोडिमिर झेलेन्स्की यांनी कान फिल्म फेस्टिव्हलमधील व्हिडिओ लिंकद्वारे बोलले.आपल्या भाषणात त्यांनी चार्ली चॅप्लिनच्या “द ग्रेट डिक्टेटर” या चित्रपटाची आधुनिक युद्धाच्या वास्तवाशी तुलना केली.

 Iतुमच्याशी इथे बोलणे हा माझा सन्मान आहे.

स्त्रिया आणि सज्जनांनो, प्रिय मित्रांनो,

मला तुम्हाला एक कथा सांगायची आहे आणि अनेक कथा "माझ्याकडे सांगण्यासाठी एक कथा आहे" ने सुरू होतात.परंतु या प्रकरणात, सुरुवातीपेक्षा शेवट जास्त महत्त्वाचा आहे.या कथेचा कोणताही खुला शेवट होणार नाही, ज्यामुळे अखेरीस शतकानुशतके चाललेले युद्ध संपुष्टात येईल.

युद्धाची सुरुवात एका ट्रेनने स्टेशनमध्ये येण्यापासून झाली ("द ट्रेन कमिंग इन द स्टेशन", 1895), नायक आणि खलनायक जन्माला आले आणि नंतर पडद्यावर एक नाट्यमय संघर्ष झाला आणि मग पडद्यावरची कथा वास्तवात आली आणि चित्रपट बनले. आमच्या आयुष्यात आले आणि मग चित्रपट आमचे आयुष्य बनले.म्हणूनच जगाचे भविष्य चित्रपटसृष्टीशी जोडले गेले आहे.

या युद्धाबद्दल, मानवतेच्या भवितव्याबद्दल मी तुम्हाला आज ही कथा सांगू इच्छितो.

20 व्या शतकातील सर्वात क्रूर हुकूमशहा चित्रपटांवर प्रेम करण्यासाठी ओळखले जात होते, परंतु चित्रपट उद्योगाचा सर्वात महत्वाचा वारसा म्हणजे हुकूमशहांना आव्हान देणारे बातम्यांचे अहवाल आणि चित्रपटांचे थंड माहितीपट फुटेज.

पहिला कान्स चित्रपट महोत्सव १ सप्टेंबर १९३९ रोजी होणार होता. मात्र, दुसरे महायुद्ध सुरू झाले.सहा वर्षे चित्रपटसृष्टी युद्धाच्या अग्रभागी होती, सदैव माणुसकीच्या बळावर;सहा वर्षे चित्रपटसृष्टी स्वातंत्र्यासाठी लढत होती, पण दुर्दैवाने हुकूमशहांच्या हितासाठीही लढत होती.

आता या चित्रपटांकडे मागे वळून पाहताना लक्षात येते की स्वातंत्र्य कसे पायरीवर जिंकत आहे.सरतेशेवटी, हुकूमशहा अंतःकरण आणि मन जिंकण्याच्या प्रयत्नात अयशस्वी झाला.

वाटेत अनेक महत्त्वाचे मुद्दे आहेत, पण त्यातील एक महत्त्वाचा म्हणजे १९४० मधील, या चित्रपटात तुम्हाला खलनायक दिसत नाही, तुम्हाला कोणीही दिसत नाही.तो अजिबात हिरोसारखा दिसत नाही, पण तो खरा हिरो आहे.

चार्ल्स चॅप्लिनचा द ग्रेट डिक्टेटर हा चित्रपट खर्‍या हुकूमशहाचा नाश करण्यात अयशस्वी ठरला, पण तो चित्रपट उद्योगाची सुरुवात होती जी मागे बसली नाही, पाहिली नाही आणि दुर्लक्षही केली नाही.मोशन पिक्चर इंडस्ट्री बोलली आहे.स्वातंत्र्याचा विजय होईल असे बोलले आहे.

हे शब्द 1940 मध्ये त्या वेळी पडद्यावर उमटले:

“माणूसांचा द्वेष नाहीसा होईल, हुकूमशहा मरतील आणि त्यांनी लोकांकडून हिसकावून घेतलेली सत्ता त्यांच्याकडे परत येईल.प्रत्येक माणूस मरतो आणि जोपर्यंत मानवजातीचा नाश होत नाही तोपर्यंत स्वातंत्र्य नष्ट होणार नाही.(द ग्रेट डिक्टेटर, 1940)

तेव्हापासून चॅप्लिनचा नायक बोलल्यापासून अनेक सुंदर चित्रपट बनले आहेत.आता प्रत्येकाला समजले आहे असे दिसते: हृदयावर विजय मिळवू शकतो सुंदर आहे, कुरूप नाही;चित्रपटाचा पडदा, बॉम्बखाली आश्रयस्थान नाही.महाद्वीपला धोक्यात आणणाऱ्या एकूण युद्धाच्या भीषणतेचा कोणताही पुढचा भाग होणार नाही याची सर्वांना खात्री वाटत होती.

तरीही पूर्वीप्रमाणेच हुकूमशहा आहेत;पुन्हा एकदा पूर्वीप्रमाणेच स्वातंत्र्याची लढाई लढली;आणि या वेळी, पूर्वीप्रमाणे, उद्योगाने डोळेझाक करू नये.

24 फेब्रुवारी 2022 रोजी, रशियाने युक्रेनविरुद्ध सर्वांगीण युद्ध सुरू केले आणि युरोपमध्ये आपली वाटचाल सुरू ठेवली.हे कसले युद्ध आहे?मला शक्य तितके अचूक व्हायचे आहे: शेवटच्या युद्धाच्या समाप्तीपासून ते बर्याच चित्रपटांच्या ओळींसारखे आहे.

तुमच्यापैकी बहुतेकांनी या ओळी ऐकल्या असतील.पडद्यावर ते विचित्र वाटतात.दुर्दैवाने, त्या ओळी खरे ठरल्या आहेत.

आठवतंय?चित्रपटात त्या ओळी कशा वाटत होत्या ते आठवते?

“तुला वास येतोय का?बेटा, ते नेपलम होते.इतर कशाचाही असा वास येत नाही.मला रोज सकाळी नॅपलमचा गॅस आवडतो...”(Apocalypse Now, 1979)

होय, हे सर्व त्या सकाळी युक्रेनमध्ये घडत होते.

पहाटे चार वाजता.पहिले क्षेपणास्त्र सुटले, हवाई हल्ले सुरू झाले आणि सीमेपलीकडे युक्रेनमध्ये मृत्यू आले.त्यांचे गियर स्वस्तिक - Z वर्णाप्रमाणेच रंगवलेले आहे.

"त्या सर्वांना हिटलरपेक्षा अधिक नाझी व्हायचे आहे."(द पियानोवादक, 2002)

रशियन आणि पूर्वीच्या दोन्ही प्रदेशांमध्ये आता दर आठवड्याला छळ झालेल्या आणि खून झालेल्या लोकांनी भरलेल्या नवीन सामूहिक कबरी सापडतात.रशियाच्या हल्ल्यात 229 मुले मारली गेली आहेत.

“त्यांना फक्त कसे मारायचे ते माहित आहे!मारून टाका!मारून टाका!त्यांनी संपूर्ण युरोपमध्ये मृतदेह लावले..." (रोम, द ओपन सिटी, 1945)

बुचामध्ये रशियन लोकांनी काय केले ते तुम्ही सर्वांनी पाहिले.तुम्ही सर्वांनी मारियुपोल पाहिला असेल, तुम्ही सर्वांनी अझोव्ह स्टीलची कामे पाहिली असतील, रशियन बॉम्बने उद्ध्वस्त झालेली थिएटर्स पाहिली असतील.ते थिएटर, तसे, आपल्याकडे आता असलेल्या थिएटरसारखेच होते.थिएटरच्या आतील गोळीबारापासून नागरिकांनी आश्रय घेतला, जेथे थिएटरच्या बाजूला असलेल्या डांबरावर "मुले" हा शब्द मोठ्या, प्रमुख अक्षरांमध्ये रंगविला गेला होता.आम्ही हे थिएटर विसरू शकत नाही, कारण नरक असे करणार नाही.

"युद्ध नरक नाही.युद्ध हे युद्ध आहे, नरक नरक आहे.युद्ध हे त्याहून भयंकर आहे.”(आर्मी फील्ड हॉस्पिटल, 1972)

2,000 हून अधिक रशियन क्षेपणास्त्रांनी युक्रेनवर हल्ला केला आहे, डझनभर शहरे उद्ध्वस्त केली आहेत आणि गावे जळत आहेत.

अर्ध्या दशलक्षाहून अधिक युक्रेनियन लोकांचे अपहरण करून त्यांना रशियात नेण्यात आले आणि त्यापैकी हजारो लोकांना रशियन छळ छावण्यांमध्ये ताब्यात घेण्यात आले.ही छळछावणी नाझी छळ छावण्यांवर आधारित होती.

यापैकी किती कैदी वाचले हे कोणालाच माहीत नाही, पण जबाबदार कोण हे सर्वांना माहीत आहे.

"तुम्हाला वाटते की साबण तुमचे पाप धुवू शकतो?""(नोकरी 9:30)

मला नाही वाटत.

आता दुसऱ्या महायुद्धानंतरचे सर्वात भयंकर युद्ध युरोपमध्ये लढले गेले आहे.मॉस्कोमध्ये उंच बसलेल्या त्या माणसामुळे.इतर रोज मरत होते, आणि आता कोणीतरी ओरडले तरी “थांबा!कट!”हे लोक पुन्हा उठणार नाहीत.

मग आपण चित्रपटातून काय ऐकतो?चित्रपटसृष्टी गप्प बसणार की बोलणार?

जेव्हा पुन्हा एकदा हुकूमशहा उदयास येतील, जेव्हा पुन्हा एकदा स्वातंत्र्याची लढाई सुरू होईल, जेव्हा पुन्हा एकदा आपल्या एकतेवर भार येईल तेव्हा चित्रपटसृष्टी शांतपणे उभी राहील का?

आपल्या शहरांचा नाश ही काही आभासी प्रतिमा नाही.अनेक युक्रेनियन आज गुइडो बनले आहेत, ते त्यांच्या मुलांना तळघरात का लपले आहेत हे समजावून सांगण्यासाठी धडपडत आहेत (लाइफ इज ब्युटीफुल, 1997).बरेच युक्रेनियन अल्डो बनले आहेत.लेफ्टनंट रेन: आता आमच्या संपूर्ण जमिनीवर खंदक आहेत (इनग्लोरियस बास्टरड्स, 2009)

अर्थात आम्ही लढत राहू.स्वातंत्र्यासाठी लढण्याशिवाय आपल्याला पर्याय नाही.आणि मला खात्री आहे की यावेळी हुकूमशहा पुन्हा अपयशी ठरतील.

परंतु मुक्त जगाचा संपूर्ण स्क्रीन 1940 प्रमाणे वाजला पाहिजे. आम्हाला नवीन चॅप्लिनची गरज आहे.चित्रपटसृष्टी गप्प बसत नाही हे पुन्हा एकदा सिद्ध करायला हवे.

तो कसा वाटला ते लक्षात ठेवा:

“लोभ मानवी आत्म्याला विष देतो, जगाला द्वेषाने रोखतो आणि आपल्याला दुःख आणि रक्तपाताकडे नेतो.आम्ही जलद आणि जलद वाढलो आहोत, परंतु आम्ही स्वतःला बंद केले आहे: यंत्रांनी आम्हाला अधिक श्रीमंत केले आहे, परंतु भुकेले आहेत;ज्ञान आपल्याला निराशावादी आणि संशयवादी बनवते;बुद्धिमत्ता आपल्याला हृदयहीन बनवते.आपण खूप विचार करतो आणि खूप कमी वाटतो.आपल्याला यंत्रापेक्षा माणुसकीची गरज आहे, बुद्धीपेक्षा सौम्यता जास्त हवी आहे… जे मला ऐकू शकतात त्यांना मी म्हणतो: निराश होऊ नका.माणसांचा द्वेष नाहीसा होईल, हुकूमशहा मरतील.

आपण हे युद्ध जिंकले पाहिजे.हे युद्ध संपवण्यासाठी आम्हाला चित्रपट उद्योगाची गरज आहे आणि स्वातंत्र्यासाठी गाण्यासाठी आम्हाला प्रत्येक आवाजाची गरज आहे.

आणि नेहमीप्रमाणेच चित्रपटसृष्टीत प्रथम बोलायला हवे!

सर्वांचे आभार, युक्रेन चिरंजीव.